Kinderen die mishandeld of verwaarloosd zijn, kunnen lichamelijke of gedragsproblemen hebben, zelfs nadat de mishandeling gestopt is, benadrukken nieuwe richtlijnen voor kinderartsen.
De richtlijnen van de American Academy of Pediatrics bouwen voort op eerder advies aan artsen om uit te kijken naar tekenen van mishandeling in het verleden. Sinds de laatste richtlijnen in 2008 uitkwamen, heeft nieuw bewijsmateriaal het verband aangetoond tussen mishandeling in de vroege kinderjaren en latere gezondheidsproblemen, en studies hebben nieuw inzicht verschaft in de blijvende effecten van chronische stress.
"Kindermishandeling wordt ernstig ondergerapporteerd," zegt hoofdauteur van de richtlijnen, Dr. Robert Sege van Tufts University en Health Resources in Action in Boston.
"Als gevolg daarvan zouden kinderartsen die een kind behandelen voor complexe gedragsproblemen, vooral wanneer deze problemen moeilijk te behandelen lijken, er goed aan doen om te overwegen dat de symptomen kunnen zijn ontstaan door eerdere mishandeling of verwaarlozing," zei Sege per e-mail.
Hoewel sommige kinderen herstellen van tegenslagen, kunnen traumatische ervaringen resulteren in een aanzienlijke verstoring van de normale ontwikkeling, aldus onderzoekers in Pediatrics.
Kinderen kunnen, net als volwassenen, een posttraumatische stressstoornis (PTSS) ontwikkelen die gepaard kan gaan met bijvoorbeeld depressie, angst of verstorend of opstandig gedrag.
Meer hierover...
Kindermishandeling op jonge leeftijd is ook een risicofactor voor aandachtstekort-/hyperactiviteitsstoornis (ADHD).
Wanneer kinderen verwaarlozing of mishandeling hebben meegemaakt, kunnen ze reageren op bepaalde beelden, geluiden, geuren of handelingen op een manier die overdreven dramatisch of ongepast emotioneel overkomt, aldus de richtlijnen.
Dit kan gebeuren omdat wanneer kinderen worden blootgesteld aan herinneringen aan mishandeling in het verleden, hun hersenen een vecht-of-vluchtreactie ervaren die lijkt op wat er gebeurde tijdens het oorspronkelijke misbruik of trauma.
Kinderen kunnen ook gedragsreacties op leerkrachten of verzorgers vertonen die gevormd zijn door mishandeling in het verleden. Zo kunnen strenge waarschuwingen luider en bruusker worden en kan discipline harder lijken.
De vroege ontwikkeling van de hersenen kan ook beïnvloed worden door wat bekend staat als toxische stress, of chronische blootstelling aan ernstige stress gedurende een lange periode. Dit kan ook de hormonale ontwikkeling van kinderen veranderen en invloed hebben op hoe snel ze in de puberteit komen.
Kinderartsen kunnen vragen stellen over blootstelling aan stress, misbruik of verwaarlozing als onderdeel van de medische geschiedenis van een kind, aldus de richtlijnen. Artsen kunnen ouders en verzorgers ook helpen begrijpen dat kinderen met een geschiedenis van mishandeling zich psychologisch misschien niet veilig voelen en andere soorten steun of discipline nodig kunnen hebben dan andere kinderen.
"Het goede nieuws is dat als kinderen eenmaal veilig onder de hoede zijn van volwassenen die niet mishandeld zijn, er een aantal opvoedingsvaardigheden geleerd kunnen worden die zeer nuttig zijn bij het reageren op gedrag van kinderen dat het gevolg kan zijn van traumatische reacties," zegt Melissa Jonson-Reid, een onderzoeker aan de Washington University in St. Louis die niet betrokken was bij de richtlijnen.
"De andere belangrijke boodschap is dat kinderen niet reageren op een manier die bedoeld is om het gezin te ontwrichten," zei Jonson-Reid per e-mail. "Ouders kunnen hun eigen stressniveau helpen door te beseffen dat dit slechts aanpassingen zijn aan gebeurtenissen uit het verleden en geen weerspiegeling van de huidige gevoelens of negatieve gedachten die het kind over hen als ouders heeft."
Ouders en kinderartsen moeten alert zijn op mogelijke tekenen van misbruik of mishandeling, zoals een gebrek aan interesse in gebruikelijke activiteiten, slaapstoornissen of veranderingen in de eetlust, aldus Dr. Charles Nemeroff, een onderzoeker aan de Universiteit van Miami in Florida die niet betrokken was bij de richtlijnen.
"Isolatie, dalende cijfers en terughoudendheid om aan bepaalde activiteiten deel te nemen zijn allemaal waarschuwingssignalen van mogelijk misbruik," zei Nemeroff per e-mail.
"Ouders moeten waakzaam zijn over de veiligheid van hun kinderen en hun kinderen opvoeden over gepast en ongepast gedrag," voegde Nemeroff eraan toe. "Daders zoeken vaak posities met toegang tot kinderen, zoals coachen, tuinieren, reparateurs, geestelijken, en vaak zijn daders familieleden."
